Yaz Aylarında Sık Görülen Enfeksiyonlar

Yaz aylarında sık karşılaştığımız hastalıkların başında mide barsak sistemini etkileyen akut gastroenteritler gelir. Viral, bakteriyel veya paraziter kaynaklı olabilirler. İshal, bulantı ve kusma, karın ağrısı sık belirtileri arasındadır. Sebebi güvenli su içme ve kullanımındaki zorluklar ve uygun olmayan koşullarda yapılan ve saklanılan yiyeceklerin tüketilmesidir. Temiz, güvenilir su ve gıda tercihi hastalığın önlenmesinde anahtardır.

Özellikle çocuklarda bu yaz döneminde adenovirüs enfeksiyonlarına bağlı göz, solunum yolları ve barsakların etkilenmesi sık görülebilir. Adenoviral göz enfeksiyonlarının belirtileri arasında gözde kızarıklık, şişlik, kaşıntı, batma ile seyreden konjuktivit yer alır ve enfeksiyon salgınlara yol açabilir. Yüzme havuzları, ortak kullanılan havlu ve makyaj malzemesi ile bulaşabilir. El ve göz teması ile ve damlacık yoluyla ortama yayılan virüs ateş ve farenjit gibi üst solunum yolu enfeksiyonları ile alt solunum yolu enfeksiyonlarına da sebep olabilir. Hijyen kurallarına dikkat etmek ve elleri sık yıkamak tüm enfeksiyon hastalıklarında olduğu gibi adenovirüse bağlı enfeksiyonlarda da önemlidir. Yaz dönemi beklenen bir başka hastalık yüzmeye bağlı oluşabilecek dış kulak yolu enfeksiyonu “external otit” kulakta kaşıntı ve ağrı ile başlar, devamında kulakta dolgunluk, şiddetli ağrı, kızarıklık ve işitme kaybı tabloya eklenebilir. Önlem olarak kulak hijyenine önem verilmesi, dış kulak yolunun nemli kalmaması önemlidir. Sıcak havalarda özellikle klima kullanımının sık olmasına bağlı “ortam nedenli leigonella enfeksiyonu” açısından dikkatli olmak ve etken olan Leigonella pneumophilia bakterisinin nemli hava ve su içeren su kaynakları, şehir su şebekeleri ve klimatizasyon sistemlerinde yaşayabilmesi nedeniyle önlem olarak klimaların bakımı ve temizliği önemlidir. Bağışıklık sistemi bozukluğu olan kişiler hastalığın ciddi seyretmesi açısından risk altındadırlar.

Böcek sokmaları ve ısırıkları, ülkemiz için önemli olan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi ve Lyme hastalığına karşı dikkatli olmak gerekli. Açık havada bulunmanın arttığı bu mevsimde, özellikle kenenin yoğun olduğu belirli bölgelerde kenenin vücuda girişini önlemek için uzun ve açık renkli giysiler tercih etmek, pantolon paçalarını çorabın içine sokmak önemlidir.  Bu bölgelerden eve dönüldüğünde kişiler kendileri ve çocuklarının vücut bölgelerini kontrol etmelidirler. Kene ile beslenen keklik vb kuşların bu bölgelerde bulunulmasının sağlanması ve keklik avlanmasına engel olunması, benzer şekilde aşırı pestisit kullanılmasının önlenmesi, kene ile ilgili oluşabilecek hastalıkların önlenebilmesinde fayda sağlar.

Geçen yıl ülkemizde de dikkati çeken sivrisinek ısırması ile insana geçen bir diğer enfeksiyon etkeni Batı Nil Virüsüdür. Pek çok vaka grip benzeri hafif belirtilerle seyretse de yüksek ateş, baş ağrısı, bilinç bulanıklığı, ishal gibi belirtilerle santral sinir sistemi etkilenerek menenjit, ensefalit, ataksi tablosu görülebilir ve bazen ölümcül de olabilir. Ana kaynak sivrisinek ısırığı olduğu için ilaçlama ve sivrisinek kovucuların kullanımı önemlidir. Tüm dünyada sivrisinek nedeniyle olan en önemli enfeksiyon hastalığı ise Sıtmadır. Sahra altı Afrika ülkeleri başta olmak üzere tüm dünyada görülebilen sıtmadan 2018 yılında yaklaşık olarak 228 milyon kişi etkilenmiş ve 405 bin ölüm bildirilmiştir. Vakaların %93’ ü, ölümlerin %94’ ü ise Afrika kıtasına aittir. Özellikle 5 yaş altı çocuklar sıtmaya karşı en duyarlı gruptur.

Yaz aylarında sık görülen enfeksiyonların önlenmesinde temiz su kullanımı ve tüketimi, el temizliğinin önemi ve el ağız hijyenine dikkat etmek, açık alanlara ve temiz havaya maruz kalmak, vektör kontrolü ve çevre ilaçlama çalışmaları önemli bir yer tutar.