14 Mart: Epik Bir Direniş Hikâyesi

Dr. Özlem Aker

Modern anlamda ilk tıp fakültesi olan Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane, 14 Mart 1827’de dönemin padişahı Sultan II. Mahmud tarafından kuruldu.

Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda 13 Kasım 1918 ‘de itilaf devletleri donanması İstanbul’u işgal etti. Tıp fakültesi de İngiliz askerlerinin işgali altına girdi.

14 Mart 1919 ‘da tıp öğrencileri, Hikmet Boran’ın önderliğinde işgal kuvvetlerine ülkenin sahipsiz olmadığını göstermek amacıyla bir protesto gösterisi planladılar. 14 Mart 1827’de açılan okulun 92. yıldönümünü kutlamak için düzenledikleri törende; vatanseverliği, tıp eğitiminin kıymetini, direniş ruhunu canlandıracak içerikteki konuşmaları takiben, tıbbiye binasının direkleri arasına Türk bayrağı asarak işgale karşı somut bir tavır sergilediler. İşgal güçleri tıp öğrencilerine karşı çıkamadılar. Öğrencilerin kararlılıkları sayesinde bu bayrak, vatanseverliğin, direnişin ve umudun simgesi oldu.

Türkiye’de doktorlar her 14 Mart ‘ta hem bu topraklardaki ilk modern tıp fakültesinin kuruluşunu, hem de bu topraklarda işgale karşı direnişin ve hürriyet için ayağa kalkmanın önemli başlangıç merhalelerinden birini gururla kutlarlar.

O günkü direniş ruhu; bugün de mesleğini tıp etiğinin temel ilkelerine uygun olarak icra eden hekimlerin içinde ve hareketlerinde yaşamaktadır.

Tıp etiğinin temel ilkeleri olan “yararlılık, zarar vermeme, özerkliğe saygı, adalet” ışığında hizmet veren kıymetli Türk hekimleri mesleklerini icra ederken karşılaştıkları her türlü güçlükte, insanlık için hizmet vermenin bilinciyle içlerindeki direniş ateşini bugün de, aynı tazelikle korumaktadırlar. Ne yazık ki bu idealizmin karşısında, hekimlerimizi her gün örseleyen, sağlık sistemimizin kanayan yarası olan “sağlıkta şiddet” yer almaktadır. Hekimleri ve diğer sağlık çalışanlarını, mesleklerini icra ederken korumak kanun koyucuların ve uygulayıcıların temel öncelikleri arasında yer almalıdır.

Şiddetten uzak, pozitif bilimin ışığında, tıp etiğinin temel ilkelerini uygulamaya devam ederek yaşayacağımız nice 14 Mart’lara.

Günümüz kutlu olsun .