Ataşehir şube röportajı

Sinan Seven ve Işın Gürel 

Sağlıklı olmak, sağlığını korumak her birey için en önemli konuların başında geliyor. Ama hepimiz insanız ve şüphesiz ki zaman zaman hastalanabiliyoruz. Hastalandığımızda ise doktorlar teşhisi en doğru şekilde koyabilmek amacıyla vücudumuzdaki bazı değerleri görmek istiyor. Verilecek ilacın ne olacağına, dozuna, teşhise, daha önceki durumunuzla karşılaştırma yapılmasına varıncaya dek pek çok konuda laboratuvarlar işin tam da merkezinde yer alıyor. 

Hastalanan bireyler için hele de bu bir çocuk hatta bebekse veya engelli bir birey ise laboratuvara gitmek zor gelebiliyor. Ama belki de her şey bir yana laboratuvarlarda yapılan testlerin hatasız, en doğru koşullarda yapılarak kanıta dayalı teşhis için hekimlere kolaylık sağlamasıdır. Testlerin bu şekilde yapılması hasta için de hekim için de çok değerlidir. İşte tüm bunları Düzen Laboratuvarlar Grubu, İstanbul Ataşehir Şubesi biyokimya uzmanı Nezihi Burdurlu ile konuştuk. 

Konusunda yaklaşık 40 yıllık bir tecrübeye sahip ve Türkiye’nin farklı bölgelerinde çalışmış olan Burdurlu’ya önce “Neden hastalar Düzen’ i tercih etsinler?” sorusunu sorduk.  

Mesele test sonuçlarına bir rakam yazmak değil! 

“Birincisi laboratuvarımızın akredite olması, ikincisi de düzen laboratuvarlarının çalışma prensibi. Bir sonucun oraya rakam olarak yazılmasının ötesinde o rakam oraya yazılırken inanın birçok süzgeçten geçiriliyor. Sayın Hocamızın (Prof. Dr. Yahya R. Laleli) vermiş olduğu laboratuvar eğitimleri doğrultusunda veya yaşam mottosu açısından oraya bir sonuç yazılırken, inanın Düzen Laboratuvarları hakikaten “kılı kırk yarıyor” denir ya, aynı o çerçevede sonuç veriyoruz. Hekim arkadaşlarımızın ve hastalarımızın “bir de Düzen laboratuvarlarında yaptırtalım testlerimizi” demelerindeki tercih sebebi de zannederim bu olmakta.”

• Düzen Laboratuvarlar Grubu olarak sizin olmazsa olmazlarınızdan bir tanesi de geçmişteki testlerle halihazırda yapılan testlerin mutlaka karşılaştırılması ve yorumlanması. Gerçekten karşılaştırma çok önemli mi veya ne gibi bir katkı sağlar?

Testlerdeki değişim oranı hastanın sağlığı için önemlidir!

“Öyle testler mevcut ki belirli zaman aralıklarıyla kontrol amaçlı yapılması gerekebilir. Ve bu testlerin bir öncekiyle de karşılaştırılması şarttır. Burada özellikle kişiye özgü bazı testlerimiz var. Testlerdeki değişim oranı hastamızın sağlığı açısından alarm verdirecek düzeyde olabilir. Test sonuçlarını değerlendirirken bunu hep göz önünde bulunduruyoruz. Hastalarımızla görüşürken de evvelki test sonuçlarını değerlendirerek yönlendirmemizi yapıyoruz. Bu hakikaten insan sağlığı açısından çok önemli ve bunu Türkiye’de sanırım yine ilk Düzen Laboratuvarları gerçekleştirmişti.” 

• Düzen 1976 senesinde kuruldu ve o yıllarda Türkiye’de modern laboratuvarlar işin çok başındaydı. 50. Yılına yaklaşan Düzen yıllar içinde bir ekol haline geldi ve pek çok ilke de imza attı, atmaya da devam ediyor. Düzen ’in hep üzerinde durduğu akreditasyon, bilimsel gücü desteklemek, halk sağlığı için çalışmak, yenilikleri takip etmek ve her geçen gün güncellenmek. Önce akreditasyondan başlayalım, Ataşehir şubesinde bu sistem nasıl işliyor? Ve ne işe yarıyor? Hastalar neden akreditasyona dikkat etmeli?

Kendimizi gönüllü olarak kontrol ettiriyoruz

“Ataşehir şubemizin de TURKAK akreditasyon belgesi var ve bu birçok laboratuvarlarda olmayan bir sistem… Akreditasyon neyi sağlıyor sorusuna gelince…  Mevcut kalitemizi daha da arttırıyor. Kendimiz gönüllü olarak kendimizi kontrol ettiriyoruz. Bunun tabii ki bir maliyeti var ama bu hastalarımıza yansıtılmamakta ve sonuçları (hastalarımıza) verirken kendinizden daha emin bir şekilde veriyoruz, hastalarımızın da tercihi bu açıdan önemli oluyor.”

• Yani Düzen her geçen gün kalitesini daha da artırmaya odaklı bir şekilde çalışıyor diyebilir miyiz? 

“Evet… Düzen Laboratuvarlarının kaliteyi artırma hedeflerinden bir tanesi de bütün şubelerinde aynı sonucu verebilme yeteneğine sahip olması. Bu hem dış kalite kontrol sistemi hem akreditasyon sistemi hem de kendi içindeki her gün bütün şubeler arasında yapmış olduğu bir harmonizasyon sistemiyle bu işi sağlamakta. Bu, Türkiye'de düzen laboratuvarlarına bir ayrıcalık katmakta.” 

“… (buna) katkı sağlayan kurucumuzun (Prof. Dr. Yahya Laleli) çok büyük bir emeği var. Halihazırda biyokimya uzmanlarıyla haftada 2, mikrobiyoloji uzmanlarıyla haftada 2, bilimsel toplantılarımız oluyor ve bu toplantılarda sayın Hocamız bize çok büyük ufuk açmaya devam ediyor ve hepimizi devamlı bir şeyler okumaya, bir şeyler araştırmaya sevk ediyor.”

Düzen ve Doktor Masası

• Düzen ’deki geleneklerden biri de “doktor masası” kavramı. Siz de Ataşehir şubesinde de var olan bu kavramı sürdürüyorsunuz. Tam olarak ne yapıyorsunuz? 

“Bize test yaptırmaya gelen hastalarımızın bir kısmı sağlık sıkıntıları hakkında henüz ilgili branş doktoruna gitmeden şikayetini aktarıp, doktor masamızdan öneri alarak test yaptırıyor, bazıları da sonuçları çıkar çıkmaz yüksek veya düşük çıkmış değerleri için görüş talep ediyor. Tabii ki testleri isteyen hekimin yorumlaması daha doğru olacaktır. Çünkü hasta değerlendirmek sadece test sonucu ile mümkün değildir. Hastanın tıbbi öyküsünün ve klinik muayene bulgularının birlikte değerlendirip yorumlanması çok önemlidir. Ama ilk etapta ilk değerlendirme konusunda hastalarımıza yardımcı olmaya çalışıyoruz. Hastalarımızın bize soru sorarken kendilerini rahat hissetmeleri ve her türlü soruyu sorabilmeleri bizim için önemli…Bazı durumlarda ihtiyaç duyarsak hastalarımıza hekimlerimizin istediği testlere değer katabileceğini düşündüğümüz ek testler yaparak veya önerilerde bulunarak hastalarımıza yardımcı olmaya çalışıyoruz. Hangi testlerde daha dikkatli olmalarının gerektiğini, bazı testlerde belli sürelerde test tekrarının yapılmasının önemini anlatıyoruz…” 

Amaç sadece test çalışmak değil! Düzen klinisyenle her an diyalog içinde olarak birlikte çözüm üretiyor

• Peki bu sistemin hekimlere katma değeri nedir?

“Elbette hekimlerimize de destek olmak için elimizden geleni yapıyoruz. Gerektiğinde telefonla irtibat sağlayarak hekimlerimiz ile ortak bir yol çizerek hastamıza yardımcı olmaya çalışıyoruz… Bu noktada hekim arkadaşlarımızla özel bağlantılar kuruyoruz. Hastanın durumunu anlatıp varsa eklediğimiz testlerde neyi amaçladığımızı ve onların tanılarına yardımcı olmak için yapabileceğimiz alternatif yolları anlatıyoruz. Ki hastalarının sağlığına ve hekimlerimizin tanı koymalarına yardımcı olmak Düzen laboratuvarlarının asıl hedefi budur.” 

“… Ben yaşım gereği tüm Türkiye'deki laboratuvarların nasıl çalıştıklarını bildiğim için içtenlikle söyleyebilirim ki Düzen Laboratuvarların Türkiye'deki farkı budur… Çünkü son zamanlarda biliyorsunuz tıbbi alandaki gelişmeler, kanıta dayalı tıbba daha çok odaklanmış durumda. Dolayısıyla laboratuvarların görevi her geçen gün artmakta ve multidisipliner bir yapıya sahip olan biyokimya alanı da mümkün olduğunca hastaların tanılarına bu çerçevede katkı sağlamaktadır.”

• Genellikle laboratuvarların şubelerinde bir laboratuvar yoktur. Ama Ataşehir Düzen, Düzen ’in diğer tüm şubelerinde olduğu gibi istisna, yani burada çalışan bir laboratuvar var. Ataşehir Düzen ‘de numuneler alındığı yerde çalışılıyor; numuneler bir yerden bir yere nakil olmuyor; değil mi? 

• Numuneler bir yeden bir yere nakil olmuyor. 

Testin gerektirdiği kadar hızlı ve güvenli sonuç

“Burada ilk etapta aynı gün verilecek testlerimizin hemen hemen hepsini yapıyoruz. Benim dışımda bir mikrobiyoloji uzmanı arkadaşımız ve laboratuvarımızda görev yapan 10 kişilik bir ekibimizle, buraya müracaat eden hastalarımıza günlük sonuç vererek hatta çok kısa sürede saatlik sonuç vererek hizmetimizi sürdürüyoruz. Bu her laboratuvarda olmayan bir sistem. Aşağı kattaki mevcut laboratuvarımızda kurulum tamamlanmış olup bazı hormon testleri dahil rutin biyokimyasal testler için hastalarımızın ihtiyaçlarını karşılıyoruz.”

• Peki ya çocuklar veya engelli hastalarınız? Onlara özel neler yapıyorsunuz? Bildiğimiz kadarı ile Ataşehir Düzen Laboratuvarı mimari projenin çizilmesi aşamasından itibaren engelli vatandaşlarımızın ve çocuklarımızın kendini çok rahat hissedebileceği şekilde tasarlandı ve hayata geçti?

Çocuklar, bebekler ve engelli hastalar

“Evet… Özellikle çocuk hastalarımız için gururla söyleyebilirim ki hemşire arkadaşlarımın, çocuklardan kan alırken ki becerilerinden bahsetmek övünmek olmaz. Kendilerine çok teşekkür ediyoruz. Özellikle Ataşehir düzen laboratuvarları, çocuklardan aldığı kanlardaki başarı yüzünden çocuk hastalarımız tarafından, çocuk hastalarımızın aileleri tarafından tercih edilmekte. Çocuklarımız, hatta bebek hastalarımızdan da çok rahatlıkla çalışma arkadaşlarım kan alabiliyor. Çocuk hastalarımız için özel bir odamız mevcut. Onları orada hem dikkatlerini dağıtıp hem üzmeden sıkmadan kanlarını alıyoruz.”

Engelli hastalarımız için kapıda hizmet veriyoruz

“Engelli vatandaşlarımız, engelli hastalarımız için de zaten hem engelli odamız mevcut hem gerekirse arabada dahi indirmeden hastalarımıza hizmet verip, yardımcı olmaya çalışıyoruz.”

• İstanbul bir şehir ama pek çok ülkenin nüfusuna ve genişliğine sahip. 80’li yıllardan beri Düzen’de evde hizmet anlayışı zaten vardı. Ama artık bu hizmetinizi de İstanbul’da geliştirdiniz.  “Evde Sağlık” hizmetinizi anlatabilir misiniz?

“Özellikle pandemi zamanında evden çıkmak istemeyen hastalarımıza bunu kesintisiz ve bana göre çok uygun şekliyle gerçekleştirdik. Telefonla alınan randevulara anında cevap veriyoruz. Arkadaşlarımız randevu saatlerini ayarlayıp hastalarımızın tüm ihtiyaçlarını sanki laboratuvarda kan veriyormuş gibi gerçekleştiriyorlar. Dediğiniz doğru. Türkiye'de ilk bu akımı başlatan laboratuvar Düzen laboratuvarları… Şu anda da bu hizmeti sunmaya devam ediyoruz.”

• Check-up (rutin sağlık kontrolü) kavramı Türkiye’de sağlıklı olma bilincinin artmasıyla farklı bir boyuta geçti. Düzen Ataşehir bu konuda da çalışıyor mu?

Daha önce de söylediğim gibi kanıta dayalı tıp için laboratuvar sonuçları çok önemli.  Ayrıca koruyucu hekimlik ve bu yolla kamu sağlığına katkı sağlamak bizim temel önceliklerimiz arasında. Özellikle check-up'lar için oluşturduğumuz panellerimiz mevcut. Hastalarımızın müracaatında, onların şikayetleriyle birlikte ortaklaşa gerçekleştirdiğimiz testleri ve analizleri ona göre yapıyoruz ki düzen laboratuvarlarının hem mikrobiyoloji alanında hem de genetik alanındaki laboratuvarı mevcut olduğu için bizim hareket alanımız bu konuda daha geniş… O nedenle özellikle hastalarımıza belli aralıklarda, özellikle kırklı yaşlardan sonra check-up'larını yani sağlık kontrollerini yaptırmalarını öneriyoruz.”

• Son olarak da yurtdışından gelen hastalarınız var mı? Neden sizi tercih ediyorlar? 

“Düzen laboratuvarlarının yurt dışında zaten belli bir ismi ve bilinirliği mevcut olduğu için kendileri çoğunlukla laboratuvarımızı bilerek tercih etmektedirler.”