Tekrar Uyanan Tehlike: KIZAMIK. Dünyada ve Ülkemizde Durum
TEKRAR UYANAN TEHLİKE: KIZAMIK.
DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE DURUM
Kızamık, tehlikeli ve öldürücü olma potansiyeli taşıyan bir hastalıktır. Aşıyla önlenebilir . Çok bulaşıcıdır, solunum yoluyla bulaşır. Aşısız kişilerde temas sonrası %90 oranında kızamık gelişir. Şiddetli bir hastalık olup komplikasyonludur. Kızamık olgularının %30’unda bir ya da daha fazla komplikasyon gelişir. Erişkinlerde ve <1 yaş altındakilerde komplikasyon riski daha yüksektir. Aaşısız gebelerde şiddetli ve komplikasyonlu seyreder, %20 oranında spontan düşük görülür. Erken ve ölü doğuma neden olabilir. Gelişmiş ülkelerde aşılama ile kontrol altına alınmışken, gelişmişlik altında kalan ülkelerde ciddi bir problem olarak kalmaya devam etmektedir.
Kızamık, tehlikeli ve öldürücü olma potansiyeli nedeniyle global bağışıklama programlarındaki aksaklıkların erken göstergesidir. Dünya genelinde 2010-2016 yılları arasında bildirilen olgu sayılarındaki düzenli ve progresif düşüşün ardından, olgu sayıları %50 artarak 2019 yılında son 23 yılın en yüksek rakamlarına ulaşmıştır ( 869770 olgu). 2019 yılında kızamığa bağlı ölümlerin 207 500’e ulaştığı tahmin edilmektedir. DSÖ, bir önceki yıl aynı dönem ile karşılaştırıldığında içerisinde bulunduğumuz 2022 yılının ilk 2 ayında global kızamık olgularının sayısında %79 oranında artış olduğunu duyurmuştur ( 2021 ilk iki ayında 9665 olguya karşılık, 2022 ilk iki ayında 17338 olgu). Hem DSÖ hem de UNICEF bu durumu, 2022’de aşıyla önlenebilen hastalıkların tamamı için yayılma riski göstergesi ve bu hastalıklara özellikle de kızamığa bağlı milyonlarca çocuğun etkilenebileceği büyük çaplı salgınların ön belirteci olarak değerlendirmiştir. Kızamık çok bulaşıcı olduğundan, aşılama düzeyindeki düşüşler anında vaka sayılarında artış ile sonuçlanmaktadır.
Kızamık olgularının dünyadaki dağılımı, nedeni ve komşu ülkelerden göç aldığımız için riskimiz ve korunma (aşılanma) önerileri için yazının devamına aşağıdaki link aracılığı ile ulaşabilirsiniz.
Link : https://www.duzen.com.tr/tr/art/13693/tekrar-uyanan-tehlike-kizamik
Prof. Dr. Deniz Atakent
Kaynaklar: