Grip, RSV ve COVID Bu Kış Yarışıyor
Grip, RSV ve COVID Bu Kış Yarışıyor
COVID dünyayı kasıp kavurmadan önce, grip virüsleri her kış milyonlarca insanı hasta ediyor ve on binlercesinin ölümüne sebep oluyordu. İki yıldan fazla bir süredir pandemi nedeniyle kapatılan okullar ve iş yerleri, sosyal mesafe ve maskeler grip ve diğer birçok solunum yolu enfeksiyonunun görülme sıklığını çok azaltmıştı. Ama bu kış farklı olduğu aşikar.
Önlemler olmadan seyahatler ve sosyalleşme tüm hızıyla geri döndüğünde, COVID vakalarında beklenen kış artışı, yeniden dirilen griple ve solunum sinsityal virüsle (RSV) bir "Tripledemi"ye neden olabilir gibi gözüküyor.
Düzen Sağlık Grubu Ekim-Kasım-Aralık 2022 verilerine göre son 5 haftadır mevsimsel grip vakaları normalden fazla ve domuz gribi adı verilen H1N1 de dolaşıma girdi. Solunum sinsityal virüs ( RSV) de özellikle çocuklar arasında artıyor.
Grafik1 ; Solunum yolu enfeksiyon taraması için başvuran hastalarda pozitiflik
Grafik2 İngiltere 2017-2022 solunum yolu enfeksiyonları
Grafik3 ; Türkiye Halk Sağlığı kurumunun Sentinel ILI sürveyansı kapsamında alınan numunelerdeki influenza pozitiflik yüzdesi, Türkiye ve Avrupa, 2017-2022. grafiği ( Türkiye Halk Sağlığı Surveyans sisteminden alınmıştır. 39. Haftadan itibaren veri paylaşılmamıştır.
Tüm solunum yolu virüsleri, adeta pandeminin intikamını almak ister gibi hep birlikte saldırıyorlar. Ekim ayında Rinovirüs ile başlayan saldırıya grip ve RSV’nin yanı sıra adenovirüs ve enterovirüsler eşlik ediyor. Enfekte çocuklar şimdiden çocuk hastanelerini zorluyor. Co enfeksiyonlar olarak adlandırıldığımız aynı anda birkaç virüs ile birlikte oluşan enfeksiyonlar da artıyor. Rhino Adenovirüse, Corona OC43 RSV’ye, RSV gribe eşlik ediyor ve hastalıkların uzun sürmesine ve daha ağır seyretmesine neden oluyor.
Kasım ayından beri grip’in COVID’in önüne geçtiğini ve Solunum Sinsityal Virüsü (RSV)’nin arttığını görmeye başladık. Bu gerçekten endişe vericiydi çünkü grip ve RSV aktivitesi için çok erkendi. Aralık 2. Haftası itibarıyla mevsimsel gribe domuz gribi eşlik etmeye başladı ve COVID vakaları yeniden yükselmeye başladı, tekrar gribi yakalamış gibi gözüküyor. Her 3 virüs için de yaşlı yetişkinler, küçük çocuklar, bağışıklığı baskılanmış kişiler ve hamile kadınlar en fazla risk altındalar. Birçok çocuk, bağışıklığı zayıfladığı için ya da pandemiden önce bu virüslere hiç maruz kalmadıkları için ciddi şekilde hastalanıyorlar. Hız kazanan bazı COVID varyantlarının, bağışıklıktan kaçmakta usta olduklarını biliyoruz.
Soğuk algınlığı, grip, RSV ve COVID-19 arasındaki fark nedir?
Grip, dünya çapında görülen ve ılıman bölgelerde mevsimsel bir döngüye sahip olan, tipik olarak sonbaharda başlayıp ilkbahara kadar devam eden influenza virüsünden kaynaklanır. Yüksek ateş, öksürük, vücut ağrıları ve diğer solunum semptomlarına yol açar.
Soğuk algınlığına rinovirüs neden olur ve daha hafif semptomlar yapar: burun akıntısı, hafif öksürük.
Solunum sinsityal virüsü (RSV), burun, boğaz ve akciğerler dahil olmak üzere solunum sistemini etkileyebilir. Çoğu insanda virüs soğuk algınlığı, öksürük, burun akıntısı ve bazen ateş ile kendini gösterir, ancak bazılarında tehlikeli olabilir. Bebeklerde RSV zatürree veya bronşiolite neden olabilir ve 50 yaşın üzerindeki veya kalp veya akciğer hastalığı olan kişiler de komplikasyon riski vardır. Solunum sinsityal virüsü (RSV), çocuklarda sık görülen bir mevsimsel enfeksiyon ve vakaların büyük çoğunluğu çok hafiftir. Ancak bu yıl, ciddi hastalık yaşayan çocukların sayısı normalden çok daha fazla.
COVID-19'a şiddetli akut solunum sendromu koronavirüs 2 (SARS-CoV-2) neden olur ve daha yüksek ölüm oranı nedeniyle daha ciddidir. Ateş, öksürük, burun akıntısı, vücut ağrıları ve tat ve koku kaybı ile karakterizedir.
Çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi biri varsa, etkenin ne olduğunu anlamak için test yaptırmanız gerekebilir. Özellikle evde yüksek riskli bir aile üyesi varsa etkeni bulmak ve önlemleri ona göre almak önemlidir.
|
Hastalık
|
Virüs
|
Bulaşıcılık ne zaman başlar
|
Semptomlar
|
|
Soğuk Algınlığı
|
Rhinovirüs
|
Semptomatik hastalarda bulaştırıcılık 2-3 gündür
|
Öksürük, hafif ateş, burun tıkanıklığı, akıntısı, boğaz ağrısı
|
|
Grip
|
İnfluenzaA
|
Semptomlar başlamadan 1 gün önce bulaştırıcılık başlar, 3 günde zirve yapar. 7-10 gün sürer
|
Yaygın vücut ağrıları, tireme, ateş, baş ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı ve tıkanıklığı
|
|
İnfluenza B
|
Yetişkinler, hastalıklarının ilk 3-5 gününde en bulaşıcıdır.
Çocuklar 7-10 gün bulaşıcı kalır
|
|
COVID-19
|
SARS-CoV-2
|
Semptomlar başlamadan 1 gün önce bulaştırıcılık başlar, 3 günde zirve yapar.
|
Yaygın vücut ağrıları, tireme, ateş, ishal, bulantı/kusma, halsizlik, baş ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, koku/tat kaybı, nefes darlığı
|
|
RSV
|
Solunum Sinsityal virüs
|
Semptomlar başlamasıyla 7-10 gün bulaştırıcıdır ama bazı çocuklarda 6 haftaya kadar uzayabilir.
|
Öksürük, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, ateş, hırıltılı solunum
|
Nasıl korunabiliriz?
Özellikle COVID-19 ve gripten ciddi hastalık ve komplikasyon gelişme riski daha yüksektir ve aşılama önemlidir. RSV için şu anda mevcut bir aşı yoktur. Neyse ki, Şiddetli hastalığa en duyarlı çocuklarda kullanıma yönelik bir monoklonal antikor önleyici enjeksiyon olan palivizumab vardır ve şu anda birkaç RSV aşısı geliştirilmeye çalışılmaktadır. Aşılama dışında ağır hastalığa yakalanma riski daha yüksek olan veya bu virüslere yakalanma riskini azaltmak isteyenler maske kullanmaya devam etmelidir.
Uzm.Dr. Tutku Taşkınoğlu