X
Kelime:
Kategori:
Tarih:
RadDatePicker
Open the calendar popup.
ile
RadDatePicker
Open the calendar popup.
 

2017 Nobel Ödülleri

2017 Nobel Ödülleri

Tıp ve Fizyoloji: Bu yılın Nobel sahipleri Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash ve Michael W. Young biyolojik ritmi kontrol eden geni izole etmeyi başarmanın yanı sıra bu genin kodladığı proteinle ilgili çok önemli bir özelliği ortaya koydular: “Period” isimli gen tarafından kodlanan PER proteini, içsel biyolojik saatle senkronize olacak biçimde 24 saat boyunca farklı miktarlarda salınım özelliği göstermekteydi ve hücrelerde geceleri birikip gün içinde yıkılmaktaydı. Sistemin düzgün çalışması için bu moleküler düzeneğe ait başka genler ve proteinler de işin içindeydi. Biyolojik saat ile ilgili moleküler düzeneğin anlaşılmasına 2015 yılı Nobel Kimya Ödülü sahibi Aziz Sancar da büyük katkılar sağlamıştır. Aziz Sancar Cryptochrome isimli geni bulmanın yanı sıra DNA tamirinin de biyolojik saat tarafından kontrol edildiğini kanıtlamıştır.

İçsel biyolojik saatimiz hormon düzeyleri, uyku, vücut sıcaklığı, metabolizma, davranış gibi kritik fonksiyonların düzenlenmesini ve dış ritimle uyumumuzu sağlar. Dış ortamla iç saatimiz arasında ortaya çıkan geçici uyumsuzluklar jet lag gibi telafisi mümkün sonuçlara yol açarken, kronik uyumsuzluklar kanser, diyabet, metabolik sendrom, obezite, insomnia, mevsimsel duygu durum değişiklikleri gibi hastalıklara yakalanmamıza yol açabilir.
Biyolojik saatle ilgili moleküler düzeneği doğru anlamak, bireyselleşmiş tıp yaklaşımı çerçevesinde içsel bireysel biyolojik saatle daha uyumlu yaşam düzenleri oluşturarak hastalıklardan korunmak konusunda paradigmaları değiştiren dev bir adımdır.

Kimya: Ödül Jacques Dubochet, Joachim Frank ve Richard Henderson’a kryo-elektron mikroskobunu geliştirerek biyomoleküllerin yüksek çözünülürlükteki yapılarının anlaşılmasını sağlamaları sebebiyle verildi.

Kryo-elektron mikroskobi teknikleriyle biyomeoleküller hareket halindeyken dondurulup dahil oldukları kimyasal sürecin gözlenmesi mümkün olabiliyor. Bu; hem biyokimyanın temel mekanizmalarını daha önce olmadığı biçimde “görmeye” ve anlamaya, hem de ilaç molekülleri geliştirmeye imkan veriyor.

Fizik: Ödül Rainer Weiss, Barry C. Barish ve Kip S. Thorne’a yer çekimsel dalgaların saptanmasını sağlayan LIGO detektörüyle ilgili katkıları sebebiyle verildi. Yer çekimi dalgalarının ölçülebilmesi, uzaydaki en şiddetli çarpışmalar ve uzay zamanı kırılmaları gibi konularda devrimsel bir gözlem kabul ediliyor.

Edebiyat: Ödül Japon kökenli İngiliz yazar Kazuo Ishiguro’ya, büyük duygusal güce sahip romanlarında, dünyayla olan bağlamızın ilüzyoner yönlerini açığa çıkarması sebebiyle verildi.

Barış: Ödülün sahibi ICAN (Nükleer Silahları Ortadan Kaldırmaya Yönelik Uluslararası Kampanya) ödülü, nükleer silahlarının katastrofik insani sonuçlarına dikkat çekmekteki başarıları ve bu silahların önlenmesine yönelik anlaşmaların yapılması konusundaki girişimleriyle aldı.

Ekonomi: Ödül Richard H.Thaler’e insan davranışlarının ekonomiye olan etkilerine yönelik çalışmaları sebebiyle verildi.

Kaynak:

https://www.nobelprize.org
https://www.med.unc.edu/biochem/news/sancar-lab-circadian-clock-puzzle

 

Görüşlerinizi Paylaşın