X
Kelime:
Kategori:
Tarih:
RadDatePicker
Open the calendar popup.
ile
RadDatePicker
Open the calendar popup.
 

Pandoranın Kutusu açıldı!

Pandoranın Kutusu açıldı!

Evet Pandoranın Kapağı Açıldı ve Cin Çıktı!

Akut Solunum Sıkıntısı Sendromuna (ARDS-Acute Respiratory Distress Syndrome)  sebep olan SARS-CoV-2 virüsüyle 3 aydır karşı karşıyayız. Sebep olduğu enfeksiyon Yeni Koronavirüs Hastalığı/ COVİD 19 olarak isimlendirildi  Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 11 Mart 2020 itibari ile COVID-19 enfeksiyonunu PANDEMİ olarak değerlendirdi. Artık virüs dışarıdan geldi/gelecek, şuradan veya buradan girdi değil, senden bana, benden ona geçer durumda demek pandemi! O tarihte yayınladığımız duyuruyla laboratuar olarak korunma önlemlerini bu kavramda oluşturduk, hazırlandık. Hastalık ile ilgili tüm yayınlarımıza www.duzen.com.tr internet adresimizden ulaşabilirsiniz.

Fazla değil 17 sene önce 2003’te yaşadığımız yine zoonoz nedenli ve ucuz atlatılan SARS gibi diğer gelişen (emarging) hastalıklar yarattığımız ''İnsan Egemen Ekosistem'' nedeniyle karşımıza çıktı. Global ısınma, yoğun ve dengesiz yaşam konularının ekosisteme olumsuz etkileri uzun zamandır bilinmekteydi.   Milyonlarca yıl  hayvanlarda saklı kalmış 'Hayvan Virüsleri' ve bunlardan bilhassa genetik yapısıyla mutasyona açık olan RNA virüsleri, insan genomunu kullanarak karşımıza cıktı! Yüz-iki yüz yıl  öncesine kadar çok düşük hızla mutasyona uğrayan bu hayvan virüsleri şimdi çok hızlı, günler içinde mutasyona uğruyor, insan bedeninde yaşam şansı buluyor ve insanlar aracılığıyla yayılıyor. SARS, MERS ve sonunda SARS-CoV-2; YARASA  kökenli enzootik virüsler, bir aracı konakçı kullanarak insan'a ve o  insandan başka insana geçebildi.  Bu arada insana geçen ama insandan insana bulaşmayan H5N1,  H7N9 gibi virüsleri de unutmayalım. Bu zoonoz kökenli hastalıklar ve  HIV, Ebola, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Batı Nil (West Nile) Ateşi ( geçen sene İstanbul’da gözlenmişti!)  sebebi ne olursa olsun, DOĞANIN  dengesini insan eliyle  bozmamıza bağlıdır.

Antijenik yapısını tanımadığımız bu SARS-CoV- 2 virüsüne karsı aşı bulununcaya  kadar (burada aşı karşıtlarını anmadan geçmeyelim), önemli çoğunluğumuz bu enfeksiyonu geçirecektir. Eğer, sosyal teması azaltıp, geçiş hızını yavaşlatabilirsek, toplum immünitesi7 toplumsal bağışıklık daha geniş zamanda  dengelenir. Bu sayede sağlık desteği ihtiyacı olanlara daha fazla imkan sağlanır, daha etkin tedavi yaklaşımları ortaya çıkar ve geç hastalananlar bu imkanlardan faydalanır.

Her yaş gurubu bu hastalığa aynı yatkınlıktadır. Yaş ve komorbit nedenlerle fetal seyretme ihtimali farklıdır.  Yaş'a ve komorbit sebeplere göre hastalık bulgularının dağılımını Bültenimiz içerisinde görebilirsiniz.. İspanyol Gribi olarak adlandırılan 1918 influenza PANDEMİSİ dünyanın gördüğü en ölümcül olaydı, 50 milyon kişinin ölümüyle sonlanmıştı!  Son 50-60 yılda influenza ile baş edemediğimizi ve bunun üzerine COVID-19 enfeksiyonu ilave olunca ülkemiz ve dünya için korkutan ölüm sayıları basında yer almaktadır. (Sadece ABD için takriben 200-300 bin, daha kışa girecek güney yarım küre var, tüm dünya için yarım milyon! Dünya nüfusu 7.8 milyar, yani takriben 1/15'inin hastalıktan kaybı anlamına geliyor)

YAŞADIĞIMIZ BU PANDEMİNİN KAZANDIKLARIMIZ KARŞISINDA KAYBETTİKLERİMİZİN* GÖZ ÖNÜNE ALINARAK YAPILANDIRILMIŞ BİR DÜNYA DÜZENİNE İMKÂN VERMESİNİ VE ÜLKEMİZİN NİCE 23 NİSANLARI ÖZGÜRLÜK İÇİNDE İDRAK ETMESİNİ DİLERİM.

Dr. Yahya R. Laleli

Bu yazı 3 Nisan 2020 tarihinde kaleme alınmıştır.

*Nobel Ödüllü Joshua Lederberg'in sözü

 

Görüşlerinizi Paylaşın