Kurban Bayramımız Kutlu Olsun!
Bayramlar; insanların sevgi ve saygılarını paylaştıkları özel zamanlardır. Son günlerde ülke içi sosyal ve ekonomik koşulların giderek zorlaşması ve uluslararası dengelerdeki sert değişimler gösteriyor ki; önümüzdeki aylarda durum ağırlaşarak devam edecek. Buna rağmen idrak edeceğimiz kurban bayramını birliktelik ve dayanışma duygusuyla, huzur içinde geçirmeyi diliyorum. Ve de umuyorum ki müteakip kurban bayramı; ileriye daha güvenle, huzurla bakacağımız günler olsun. Önümüzdeki günlerin getireceği olumsuzlukları önceden kestirebilir ve ona göre tedbir alabilirsek, o kadar az etkilenerek, kurumlarımızı, ailemizi o kadar ayakta tutabileceğiz.
Olumsuz olması kaçınılmaz dış etkenler:Rusya’nın Ukrayna’ya kanlı müdahalesi nedeniyle İsveç ve Finlandiya’nın (Kuzey Atlantik Paktı) NATO ya giriş müracaatı ve giriş işlemlerinin başlaması, Ukrayna ve Moldavya’nın Avrupa Birliğinin korumasına alınması sonucu NATO-Rusya sınırının çok genişlemesi ve bunlara ABD-Çin gerginliğinin eklenmesiyle soğuk savaşın başlamasıdır. İlave olarak; her iki yarım küredeki olumsuz iklim şartları nedeniyle gıda üretiminde kısıtlılık ve nakliye maliyetindeki artışlar; gıdayı ulaşılmaz, ulaşılsa dahi, ülkemiz gibi enflasyonu üç haneye ulaşan ülkelerde, çok daha pahalı hale getirecektir. Siyasi ve ekonomik nedenlerle enerjiye ulaşım; Almanya’nın kışın soğuk geçeceği uyarısı yapmasına sebep oluyorsa her halde bu sıkıntı bizim ülkemiz için de geçerli olacaktır.
İç etkenlere gelince: Anca on yılda oluşması beklenen enflasyon oranına bir sene içinde ulaşılmasının yarattığı dengesizlik, fakirleşme! ve dinî kavramlarla politika yapılması, geçmiş tarihimizle ilgili tutarlı veri kaynaklarına dayanmayan anlatılar, dezenformasyon dikkat edilmesi gereken olumsuz konulardır. TBMM Adalet Komisyonu tarafından kabul edilen, doğru olmayan bilgi/haberin yayılmasını engelleyecek kanun teklifinin, doğru uygulanması, haber alma özgürlüğünü kısıtlamaması, beklentimiz olup, yaşanan bilgi kirliliğinin önüne geçebilecek bir düzenleme olacağı beklentisindeyken sosyal medyadan 60 ülkenin ulaştığı DW, BBC gibi dış haber kaynaklarına ulaşılamaması ümit kırıcıdır.
Sağlık yönünden laboratuvar verilerimize dayanarak dikkat çekmek istediğimiz bir diğer konu, Covid-19 test pozitifliği sıklığının Mayıs ayında %1 in altına düşmüşken son iki haftada bu oranın %25’e ulaşmış olmasıdır. Üst solunum yolu hastalığı panel taramasında etken olarak sık rastladığımız Rhinovirüs, COVID-19 enfeksiyonun yeniden artmaya başlamasıyla yerini parainfluenza virüsüne bırakmıştır. Bu etkenlerin sebep olduğu hastalık tablosu nispeten hafif ve hastane yatış veya yoğun bakım ihtiyacı yaratmasa da yüksek riskli yakınlarımıza bulaştırma olasılığını hiç azaltmıyor. Aralık 2021’den itibaren SARS-CoV-2 baskın varyantı omicron BA 1 sonra BA2 olmuş ve şimdilerde yerini çok daha hızlı bulaşan BA-5’e bırakmıştır. Aşıların ve geçirilmiş enfeksiyonun sağladığı koruyucu etkiden kaçabilen omicron BA-5 varyantı daha fazla tekrarlayan enfeksiyona (%11.5) neden olması ve diğer varyantlardan BA-2 dahil daha hızlı bulaşması dikkat çekicidir. BA-5 ve yeni ortaya çıkacak olan varyantlara hazırlıklı olmak ve risk altındaki hassas grubu korumak için test yaptırmaktan kaçmamak lazımdır. Covid-19 nedeniyle hastaneye yatışlar azalsa dahi başka sebeplerden bilhassa yoğun bakım ihtiyacıyla yatanlarda Covid-19 taraması, Covid-19 ile yatan grubu ayıracağı gibi, Covid 19’un altta yatan kronik hastalığı uyarıp uyarmadığı hakkında da bilgi verecektir. Şu anda kışı yaşayan Avusturalya’da Covid-19 yanında İnfluenza-A’nın sık görülmesi önümüzdeki kış ve başlangıcında kuzey yarı kürede bizde de Covid-19 ile beraber görülme ihtimalini kuvvetle ortaya koymaktadır. Bu nedenle toplum içine maskesiz girilmemesi, el hijyeni ve her şüpheli temasta etken taranması önemini korumaktadır.
HUZURLU SAĞLIKLI BİR BAYRAM TATİLİ DÖNEMİ DİLERİM.
Dr. Yahya R. LALELİ
Bu yazı 04 Temmuz 2022 tarihinde kaleme alınmıştır.