2022'de Neler Oldu?
2022'de Neler Oldu?
Bir yıl daha geçti. On yıl sonra neler olduğunu düşündüğünüzde hatırlamak için kendimizi zorlayacağız, bizler de hafızanıza destek olmak için kısa notlar ve bağlı kaynakçalar ile sizlere ipuçları vermek istedik.
2023 daha iyi bir yıl olsun dileklerimizle…
OCAK 2022
- COVID-19’un nörolojik etkisi ve takip edilmesi gerektiği yayınlandı. (Yazıya olumsuzluklar ile başlamayayım dedim)
https://www.science.org/doi/10.1126/science.abm2052
ŞUBAT 2022
- Araştırmacılar, kök hücre nakli ile tedavi olan üçüncü HIV vakasını açıkladı. Daha önce iki vakada gözlenmişti; "Berlin hastası" olarak bilinen ilki, 12 yılı hasta olmadan yaşadı ve HIV'den iyileştiği kabul edildi. (yine umutsuzluk veren bir bilgi 2020 olayı ayrıca onun için çıkardım)"Londra hastası" 30 aydan uzun süredir iyi.
MART 2022
- Üç mRNA HIV aşısının klinik denemeleri başladı.
https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT05217641
NİSAN 2022
- Devam etmekte olan ‘’Alzheimer için İlaçların Yeniden İşlevlendirilmesi (Drug Repurposing for Effective Alzheimer Medicines DREAM) çalışmasından alınan yeni bulgular, bazı artrit ilaçlarının kalp hastalığı olan kişilerde Alzheimer hastalığı riskini azaltabileceğini düşündürdü. Bu bulgular, bu ilaçların Alzheimer tedavisi için geniş çapta kullanımını desteklemese de sonuçlar, bu hastalıkları geliştirme riski taşıyan belirli insan gruplarında umut verici olabileceği düşünülerek bu proje başlatıldı.
https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2790901
MAYIS 2022
HAZİRAN 2022
- Kanada Buzulunda 30.000 Yıllık Yavru Mamut Bulundu; Madenciler donmuş toprakta (permafrost) içinde donmuş bir hayvan keşfettiklerinde hemen uzmanları aradılar. Calgary Üniversitesi araştırmacıları, buldukları hayvanın yaklaşık 30.000 yaşında, mükemmel bir şekilde korunmuş ayak tırnakları, derisi, gövdesi ve saçları olan bir dişi bebek mamut olduğu belirlendiğinde şaşkına döndü. https://www.bbc.com/news/world-us-canada-61936818
- Norovirüs ve diğer "mide virüslerinin" tükürük yoluyla yayılabileceği keşfedildi. Mide, bağırsak gibi iç organlarda hastalık yapan virüslerin (enterik virüsler) tükürük yoluyla bulaşması, öksürmenin, konuşmanın, hapşırmanın, yiyecek ve kapları paylaşmanın ve hatta öpüşmenin virüsleri yayma potansiyeline de sahip olabileceğini düşündürür.
https://www.nature.com/articles/d41586-022-01809-6
TEMMUZ 2022
- Aşıyla elde edilen bağışıklık cevabı zamanla önemli ölçüde azalır. COVID-19 ek doz aşıları da benzer şekilde Omicron varyantına karşı yüksek düzeyde bağışıklayıcı antikorlar ortaya çıkarsa da, araştırma verilerine göre antikor seviyeleri 3 ay içinde önemli ölçüde düşüyor.
https://www.cell.com/cell-reports-medicine/pdf/S2666-3791(22)00215-4.pdf
AĞUSTOS 2022
- Kandaki bazı biyobelirteçler, travmatik beyin yaralanmasından sonra hastalığın seyrini (prognosis) tahmin etmeye yardımcı olabilir. Bu araşırmada bahsedilen biyobelirteçler; Glial fibril asidik protein (GFAP) ve ubikuitin karboksi-terminal hidrolaz L1 (UCH-L1) – yani sırasıyla glial hücrelerde ve nöronlarda bulunan proteinler.
https://www.thelancet.com/journals/laneur/article/PIIS1474-4422(22)00256-3/fulltext
- Anthony S. Fauci Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü (NIAID) Direktörlüğü ve NIAID İmmünoregülasyon Laboratuvarı Şefliği ve Başkan Joe Biden'ın Baş Tıbbi Danışmanı pozisyonundan istifa ettiğini duyurdu.
- COVID-19 ile hastaneye kaldırılan hastaların kanında ölçülen SARS-CoV-2 antijeni miktarının, hastalık şiddeti ve diğer klinik sonuçlarla ilişkili olduğu gösterildi. https://www.acpjournals.org/doi/10.7326/M22-0924
EYLÜL 2022
- Fiziksel olarak aktif olmak ve sağlıklı beslenmek gibi sağlıklı bir yaşam tarzı, eski sigara tiryakilerinin tüm nedenlere bağlı ölüm risklerini azaltmalarına yardımcı olabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmemeye kıyasla 19 yıllık takip süresi boyunca ölüm riskinde %27'lik bir azalma tespit edilmiştir.
https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2796614?utm_source=For_The_Media&utm_medium=referral&utm_campaign=ftm_links&utm_term=092222
EKİM 2022
- Afrika’da çok sık görülen sıtma enfeksiyonunda monoklonal antikorların önleyici etkisi vardır.. Bu klinik araştırma, bir doz antikor ilacının sağlıklı, hamile olmayan yetişkinleri altı aylık yoğun bir sıtma mevsimi boyunca sıtma enfeksiyonundan güvenli bir şekilde koruduğu bilgisini vermektedir..
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2206966
- Dünyanın en büyük ikinci buz tabakası Grönland, tahmin edilenden daha hızlı eriyor. Araştırmaya göre, Grönland her yıl yaklaşık 250 milyar mt buz kaybediyor ve zamanla hızlanıyor. Buz tabakaları deniz seviyesini önemli ölçüde yükseltecek kadar erirse, New York ve San Francisco metro bölgeleri su altı şehirleri haline gelebilir.
https://www.nature.com/articles/s41561-022-01036-8
KASIM 2022
- Deneysel kanser aşısı, hayvan çalışmalarında umut vaat ediyor. Araştırmacılara göre, deneysel iyileştirici (therapeutic) kanser aşısı, farelerde önemli tümör gerilemesine yol açan iki farklı bağışıklık sistemi cevabı sağladı.
https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(22)01321-6?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0092867422013216%3Fshowall%3Dtrue
ARALIK 2022
- Avustralyalı araştırmacılar, laboratuvarda ürettikleri "mini beyinlerin" çevrelerini algılayabildiğini ve tepki verebildiğini hatta eski video oyunu Pong'u oynamayı öğrenebildiğini iddia ediyorlar. Deneyde, kök hücrelerden ve fare embriyolarından insan beyin hücrelerini üreterek 800.000 hücreden oluşan bir mini beyin haline getirdiler. Mini beyni, topun hangi tarafta olduğunu ve kürekten ne kadar uzakta olduğunu gösteren elektrotlar aracılığıyla Pong'a bağladılar. Video oyununu "izledikten" sonra, hücrelerin elektriksel aktivite ürettiğini söyleyen çalışmacılar, hücrelere topa vurup vurmadıkları konusunda geri bildirimde bulundular.
https://www.sciencealert.com/watch-a-dish-of-brain-cells-figured-out-how-to-play-pong-in-5-minutes
Uzm. Dr. Tutku :TAŞKINOĞLU - Dr. Ayşe ERGÜVEN