X
Kelime:
Kategori:
Tarih:
RadDatePicker
Open the calendar popup.
ile
RadDatePicker
Open the calendar popup.
 

Minik Solucanlar Akciğer Dokusundaki Kanserli Hücrelerin Peşinde!

Minik Solucanlar Akciğer Dokusundaki Kanserli Hücrelerin Peşinde!

Biyolojik araştırmalarda en çok kullanılan iki canlı vardır; bunlardan biri Drosophila melanogaster (D. melanogaster: sirke sineği) diğeri ise Caenorhabditis elegans (C.elegans: yuvarlak solucan). Her iki canlının da genetik özellikleri ve gen dizilimleri bugün bilinen yöntemlerle olabilecek en detaylı şekilde incelenmiştir. Bu canlılar, biyoloji alanında canlı organizma üzerinde kurgulanan neredeyse tüm araştırmaların figüranlarıdır, sistem baş aktörler üzerinde denenmeden önce bunlar deney ortamlarına gelirler.  İşte bu canlılardan minik yuvarlak solucanın yeni bir marifeti ortaya çıkmış; kanserli hücrelerin yaydığı kokuyu takip edebiliyormuş. Bu canlılara çip takılarak insan vücuduna müdahale etmeden (non-invasive) erken dönemdeki akciğer kanserinin tanısının konulup konulamayacağı bu araştırmanın konusu olmuş.

C.elegans, Nematod grubundan 50µm çapında 1mm uzunluğunda parçalı olmayan, üst derisi membran ile ayrılmamış ama hücre çekirdeği olan yapıda kurtçuklardır. Hareket kabiliyetlerini bu üst derinin kütikül yapısından alırlar. Kore’deki Myongii Üniversitesinden araştırmacılar bu canlının kokuyu takip edebildiğini tespit edince kanserli hücrelerdeki değişimin yarattığı kokuyu da takip edip edemeyeceklerini sorgulamışlar. Bu fikir aslında çok uzun zamandır köpeklerin koku alma özelliklerinden faydalanılarak çalışılmakta idi. Aynı şekilde bu minik solucanlarında kanserli olan akciğer dokusuna kokuyu takip ederek tepki verdikleri bu çalışma[1] ile ortaya konmuş.

Kokuların da bir kimyasal yapı olduğu ve ortamın moleküler yapısını değiştirdikleri bilinen ama pek de umursanmayan bir durumdur. Ancak parfümden rahatsız olan hatta bağışıklık sistemi aşırı tepki gösterdiği için alerjik şok da denilen reaksiyonları yaşayan insanlar kokunun nelere mal olabileceğini çok iyi bilirler. Bu durumu faydalı olacak şekilde kullanarak koku denilen kimyasal değişimin canlılar üzerindeki etkisi ile özellikle tanıda yeni metotlar geliştirmek pek çok hastalığın insan vücuduna zarar vermeden tespit edilebilmesini sağlayabilir. Vücudunda kurtçuk dolaştırılmasına tepki vermeyecek insanlar için bulunmaz bir nimet aslında, bana sorarsanız da bir sürü ışına maruz kalmaktan veya biyopsi gibi psikolojik olarak zorlu operasyonları yaşamaktan çok daha iyi… Ama çok hızlı çoğalan bu kurtçukların görevlerini tamamlayınca çoğalmalarına nasıl engel olunuyor? Bu sorunun cevabını da bulmam lazım…

Dr. Ayşe Ergüven

[1] https://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-10635599/Tiny-WORMS-used-sniff-lung-cancer-study-suggests.html

 

Görüşlerinizi Paylaşın