X
Kelime:
Kategori:
Tarih:
RadDatePicker
Open the calendar popup.
ile
RadDatePicker
Open the calendar popup.
 

Preterm Doğum

Preterm Doğum

Preterm doğum oranının dünya üzerinde %11-12 dolaylarında olduğunu ve her yıl yaklaşık olarak 15 milyon bebeğin erken doğduğunu biliyor muydunuz?

Ülkemiz genelinde de preterm doğum oranının yapılan çalışmalar sonucunda %12 civarlarında olduğu, her yıl yaklaşık olarak 150 bin bebeğin erken doğduğu belirtilmektedir.

Özellikle düşük ve orta gelirli ülkeler preterm doğum görülme sıklığının arttığı yerler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Preterm doğum 37. gebelik haftasından önce olan erken doğum anlamına gelmekte, prematür doğum olarak da adlandırılmaktadır. Prematür doğum haftası ne kadar geriye giderse bebekte oluşabilecek riskler ve komplikasyonlar da buna paralel olarak artış göstermektedir. Özellikle 32. Gebelik haftasından önce doğan veya 1500 gramın altında olan tüm yeni doğanlar 3. basamak olarak adlandırılan yeni doğan yoğun bakım ünitelerine ihtiyaç duymakta ve burada takip ve tedavi edilmelidirler.

Gebelik haftasına göre prematür doğumlar;

  • Geç preterm bebekler, 34 ve 36. Gebelik haftasında doğanlar (çoğu prematür doğum daha çok geç preterm safhada oluşmaktadır).
  • Ilımlı preterm bebekler, 32 ve 34. Gebelik haftasında doğanlar
  • İleri preterm bebekler, 28 ve 32. Gebelik haftasında doğanlar
  • Oldukça ileri preterm bebekler, 28. Gebelik haftasından önce doğanlar olarak dört sınıfta değerlendirilebilirler.

Beş yaş altındaki çocuk ölümlerinde prematürite önemli nedenlerden biri olarak karşımıza çıkmakta, yeni doğan dönemindeki ölümlerin en sık nedenini oluşturmaktadır. Özellikle riskler 32. Gebelik haftasından önce doğan ileri preterm bebeklerde artmaktadır. Bu nedenle prematür doğumların olabildiğince önüne geçebilmek için, yakın ve nitelikli gebelik takibi çok önem arz etmektedir.

Prematür bebeklerin kısa döneme ait komplikasyonları;

  • Solunum sistemi problemleri; respiratuar disstres sendromu, prematüre apnesi, bronkopulmoner displazi
  • Kardiak problemler; patent ductus arteriosus, hipotansiyon, düşük kalp hızı, kalp yetmezliği
  • Nörolojik problemler; intraventriküler kanama
  • Vücut ısısını sürdürmede problemler; hipotermi
  • Gastrointestinal problemler; nekrotizan enterokolit
  • Metabolik bozukluklar; hipoglisemi, sarılık, anemi, sepsis
  • Beslenme bozuklukları

Bu riskler özellikle oldukça ileri preterm doğan bebeklerde başta olarak, yeni doğan yoğun bakım sürecindeki tedavi ve takipleri içerisinde artmaktadır.

Uzun dönem komplikasyonları;

  • Serebral palsi
  • Öğrenmede güçlük
  • Görme problemleri; prematür retinopatisi, retina dekolmanı, şaşılık, görme kusurları
  • İşitme problemleri; duyma kaybı
  • Gelişim problemleri; motor ve mental gelişimde sorun, öğrenme güçlüğü, davranışsal ve emosyonel problemler
  • Kronik sağlık problemleri; enfeksiyon riskinde artış, astım, beslenme sorunları ve bunlara bağlı hastane yatış oranlarında artış olarak sayılabilir.

Bu riskler yeni doğan yoğun bakım sürecinden çıkılıp eve taburcu olduktan sonra olan zaman ve seneler içerisinde görülebilecek problemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle de prematür doğan bebeklerin yakın takiplerinin ilgili hekimlerce; gelişimsel pediatri, çocuk nörolojisi, çocuk psikiyatrisi, kulak burun boğaz hastalıkları, göz hastalıkları başta olmak üzere yapılması çok önemlidir.  

Preterm doğumun nedeni çoğunlukla tam olarak bilinmese de bazı risk faktörlerinden bahsedilmektedir. Bunlar;

  • Annede geçmişte preterm doğum öyküsü
  • Çoklu gebelik ve/veya IVF (yardımcı üreme tekniği) gebelik
  • 6 aydan sık aralarla gebe kalmak
  • 18 yaşından önce ya da 35 yaşından sonra gebe kalmak
  • Rahim, serviks ve plasental problemler; servikal yetmezlik, tıbbi nedenli yapılan gebelik tahliyeleri, küretaj vb, kısa serviks uzunluğu
  • Sigara kullanımı ve sigara dumanına maruz kalmak, uyuşturucu madde kullanımı
  • Koryoamnionit, genito üriner sistem enfeksiyonları
  • Diş eti rahatsızlıkları
  • Hipertansiyon, diyabet gibi kronik hastalıklar
  • Gebelik öncesi çok zayıf ya da çok kilolu olmak
  • Aşırı stres
  • Çok sayıda düşük yapmış olmak
  • Fiziksel hasar ya da travma olarak sayılabilir.

Ancak bilinmelidir ki, preterm doğum yapmış birçok kadında bilinen bir risk faktörü saptanmayabilir.

Preterm gebeliğin önlenmesinde prenatal ve antenatal takipler sağlıklı gebelik süreci için çok önemli yer tutmakta ve asla ihmal edilmemelidir.

Kaynaklar:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32524596/

http://puder.org.tr/wp-content/uploads/2020/11/PUDER-Preterm-Eylem-ve-Dogum-Kilavuzu.pdf

https://www.cdc.gov/reproductivehealth/maternalinfanthealth/pretermbirth.htm

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/premature-birth/symptoms-causes/syc-20376730

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33711951/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33027283/

 

Görüşlerinizi Paylaşın