İnsanlığın Gençlik İksiri Arayışında Popüler Kavramlar, Yeni ve Eski Eğilimler: TAURINE

Tarihten günümüze gençleşme peşinde koşan insanlık aradığı şeyi bazen bir çeşme şeklinde hayal etmiş, kimi zaman ise esoterik kavramlarda aramıştır. Bu yazıda son bir ay içinde yazılı ve görsel basında öne çıkan üç konuyu özetlemeye çalışacağız.

İçlerinde ülkemizden araştırıcıların da bulunduğu bir grup bilim insanı, taurin olarak adlandırılan bir moleküle odaklandılar. İnsanda ve tüm memeli canlılarda vücut ağırlığının yüzde birini oluşturan taurin, ilk olarak boğa safrasından elde edilmiştir (taurus (lat.) = boğa). Araştırma sonuçları insan, maymun ve kemirgenlerde yaşlanma ile birlikte dolaşımdaki taurin miktarının azalmakta olduğunu göstermiştir. Dahası, ilerleyen yaşla birlikte diyetle taurin desteği sağlanan farelerin daha uzun yaşadıkları ve yaşlanma ile ilişkili değişiklikleri daha geç sergiledikleri gözlenmiştir (1). Kemirgenlerde yapılan gözlemler sonucunda taurin’e atfedilen yaşlanma karşıtı etkilerin temel mekanizması bilinmemekle birlikte, insanda da benzer etkilerinin gözlenip gözlenmeyeceğine ilişkin henüz bir klinik inceleme söz konusu değildir.

Amerikalı girişimci ve milyoner Bryan Johnson ise, gençleşme yolunda çok katı bir diyet ve gıda takviyesi rejimi uygulamakta. Johnson, geçtiğimiz sene içinde 17 yaşındaki oğlu ve 70 yaşındaki babası ile birbirleri arasında plazma değişimi yaparak gençleşme yolunda çılgın bir denemeye imza attı. Üç jenerasyon plazma nakli yapan baba, oğul ve dedenin bu süreci ne kadar devam ettirdiği bilinmiyor. Ancak, geçen hafta Johnson yaptığı kamuoyu açıklamasında bu girişimin bir faydasını görmediğini bildirerek bu girişime son verdiğini açıkladı. Johnson en başta sebze ağırlıklı diyeti olmak üzere, “Blueprint” adını verdiği, kendisine özel gençleşme programı için yılda 2 milyon dolar ayırmaya devam ediyor ve aynı zamanda bu programı ticarileştirmeye çalışıyor.

Temmuz ayı başında yayınlanan bir araştırmanın sonuçlarına göre, ilerleyen yaşla birlikte, Clotho (Klotho) adlı bir proteinin dolaşımdaki miktarı giderek azalmaktadır. Bu proteinin yerine konması veya ifadesinin arttırılması ile maymunlarda, ilerleyen yaşla birlikte azalan bilişsel işlevlerin de geri gelebileceği gözlenmiştir (2). Hücre dışına salgılanan  proteini bir hormon işlevi görerek insülin başta olmak üzere büyüme faktörlerinin işlevlerini arttırıcı yönde etki etmektedir. Klotho proteininin henüz insanlarda da benzer bir etki yapıp yapmayacağı belirsizliğini koruyor. Ancak önümüzdeki günlerde Klotho’nun pek çok sinir sistemi hastalığında etkili olup olmayacağının deneneceğine kesin gözüyle bakılmaktadır.

Prof. Dr. Y. Çetin Kocaefe

Kaynak:

1. https://www.science.org/doi/10.1126/science.abn9257 DOI: 10.1126/science.abn9257
2. https://www.nature.com/articles/s43587-023-00441-x DOI: 10.1038/s43587-023-00441-x