Otizm Spektrum Bozukluğu

Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelebilen, genellikle yaşamın ilk 2 yılında ortaya çıkan; bireyin sosyal ve iletişim becerilerinin gelişmesini etkileyen nöro-gelişimsel farklılıkların genel adıdır. Erkeklerde kızlardan 4.3 kat daha fazladır. 

Otizm spektrum bozukluğunun nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık zemininde bazı çevresel faktörlerin etkisiyle tetiklenebileceğine dair bulgular mevcuttur.

Otizm spektrum bozukluğuna farklı toplumlarda, coğrafyalarda, ırklarda ve ailelerde rastlanmaktadır. Her 54 çocuktan birinin otizmli olduğu düşünülmektedir. Türkiye’de de yaklaşık 1.4 milyon otizmli birey bulunmaktadır.

Otizmli çocukların dış görünümleri diğer çocuklardan genelde farklı değildir; ancak, davranışları farklıdır. Otizmin tanısı 12 aylıktan itibaren konabilir. Erken yaşta tanı konması, bir an önce eğitime başlanması açısından çok çok önemlidir. Otizm tanısı genelde çocuk ruh hastalıkları uzmanları ve çocuk nörologları tarafından konulur.

Kamu sağlığı politikalarının gelişmiş olduğu toplumlarda erken tanı daha kolay mümkün olabilmektedir. Ayrıca böyle toplumlarda otizmli çocukların eğitimi, toplum hayatına dahil edilmeleri, ailelere yönelik ekonomik, sosyal desteklerin sağlanması ile otizmli çocukları kendi kendilerine yetebilen bireylere dönüştürmek hedeflenmektedir.

Birleşmiş Milletler tarafından 2 Nisan Otizm Farkındalık Günü, Nisan ayı da Otizm Farkındalık Ayı olarak ilan edilmiştir. Hedef; otizm konusundaki küresel farkındalığın arttırılması, böylece erken tanının kolaylaşması, otizmli çocukların ötekileştirilmeden sosyal devlet zihniyetiyle sağlanacak eğitim, rehabilitasyon ve kaynaştırma imkanlarıyla, ailelere sağlanacak maddi ve sosyal desteklerle; kendi kendilerine yetebilen, meslek sahibi bireylere dönüştürebilmelerinin yolunu açmaktır. Otizm konusunda yüz güldüren sonuçlar almak, aileleri aşan bir konu olup ulusal ve küresel kamu sağlığı ve eğitim politikalarının iyileştirilmesiyle mümkün olabilir.

BEBEĞİNİZ / ÇOCUĞUNUZ AŞAĞIDAKİLERDEN BİR VEYA BİRKAÇINI YAPABİLECEĞİ GELİŞİMSEL DÖNEMDE OLDUĞU HALDE YAPMIYORSA OTİZM AÇISINDAN BİR HEKİME DANIŞIN!

• Sizinle göz teması kurmuyorsa (örneğin emzirirken anneye bakmıyorsa) ,görsel olarak objeleri takip etmiyorsa
• Ona güldüğünüzde size geri gülmüyorsa veya çok nadiren gülüyorsa
• Başkalarının çıkardığı sesleri, gülücükleri, hareketleri ve yüz ifadelerini taklit etmiyorsa
• İsmiyle seslendiğinizde tepki vermiyorsa (6-12 aylıkken)
• Parmaklarıyla işaret etmiyorsa, el sallamıyorsa, iletişim için jest kullanmıyorsa (10.aydan itibaren el işaretleriyle iletişim kuramıyorsa)
• Kendisine işaret ettiğiniz herhangi bir şeyi takip etmiyorsa
• Ses çıkartmıyorsa (Bu bazen uslu bebek olarak algılanmaları yanlış sonucunu doğurur.)
• Kucağa alınmak talepte bulunmuyorsa, kucaklanmaya tepki vermiyorsa, onu kaldırmak istediğinizde size doğru uzanmıyorsa
• Diğer insanlara ilgi ya da neşe göstermiyorsa, onlarla oynamıyorsa
• Oyuncaklarıyla amaca uygun oynamıyorsa
• Temel ihtiyaçları için yardım talebinde bulunmuyorsa, dikkatini çekmeye çalışmıyorsa
• Ellerde, ayaklarda, bacaklarda sertleşme veya el bileklerini çevirme gibi olağan dışı vücut hareketleri, olağan dışı duruşu ve diğer tekrarlayıcı davranışları varsa
• Yuvarlanma, emekleme gibi hareketler açısından motor gelişim geriliği varsa

Çocuğunuzda otizm belirtileri olduğunu düşünüyorsanız ertelemeden, unutmaya çalışmadan, görmezden gelmeden konunun uzmanına danışın. Unutmayın erken teşhis ve doğru eğitimle çocuğunuzun ve sizin yaşamınızın seyri değişebilir.

Kaynak:

Tohumotizm.org.tr

Kennedy Krieger Institute

Dr. Özlem Aker