Modern Zamanların En Azılı Katili : Hava Kirliliği
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre dünya genelinde çevresel hava kirliliği hastalıkların ve erken ölümlerin önde gelen sebepleri arasında başı çekiyor!
- Akciğer kanserinin ve ilgili ölümlerin % 29’u
- Alt solunum yolu enfeksiyonlarının ve ilgili ölümlerin % 17’si
- Felce bağlı ölümlerin % 24’ü
- İskemik kalp hastalıklarının ve ilgili ölümlerin % 25’i
- Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH) ve ilgili ölümlerin % 43’ü HAVA KİRLİLİĞİ’ne bağlı.
Kirli havanın partikül içeriği (PM), ozon (O3), nitrojen dioksit (NO2) ve sülfür dioksit (SO2) miktarı, sağlığı tehdit eden temel unsurlar olarak ön plana çıkıyor.
European Respiratory Journal’da yakın zamanda yayınlanan bir makale hava kirliliğinin akciğerlerimiz üzerinde şimdiye dek öngörülenden daha hızlı ve daha yüksek risk içeren biçimde etkili olduğunun altını çiziyor. Hava kirliliğine bağlı partikül yoğunluğunun akciğerlerin yaşlanmasına ivme kazandırdığını belirten makale; bir bireyin her yıl fazladan maruz kaldığı mm3’de 5 mikrogram partikül kirliliğinin akciğerlerde iki yıllık yaşlanmaya denk gelecek etki yarattığını vurguluyor. Bu miktar mm3’de 10 mikrogram partikül kirliliğine ulaştığında durum daha da kötüleşiyor. ABD Çevre Koruma Ajansı’na göre partikül kirliliği havadaki katı ve sıvı damlacıklardan oluşmakta. Bu partikül kirliliğinin menşei, ağırlıklı olarak kömür ve doğal gazı yakıt kaynağı olarak kullanan santraller, motorlu araçlar, inşaat sahaları, tarımsal üretim süreçleri olarak karşımıza çıkıyor.
Hava kirliliğinin yoğun olduğu bölgelerde yaşayan, yılda fazladan mm3’de 10 mikrogram partikül kirliliğine maruz kalan bir bireyin Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH) geliştirme riski kronik sigara içen birinin riskinin yarısı kadar artıyor.
Akciğerlerin hava akışının bozulduğu, nefes alıp vermenin zorlaştığı akciğer hastalıklarının genel adı olan KOAH, dünyada önde gelen ölüm sebepleri içinde 3. sırada yer alıyor. Makalede aynı düzeyde hava kirliliğine maruz kalan bireylerden düşük gelir düzeyindeki katılımcıların, yüksek gelir düzeyindeki katılımcılara göre üç kat daha fazla artmış KOAH riskine sahip oldukları belirtiliyor.
Makalenin yazarlarından çevresel epidemiyoloji profesörü Anna Hansell, bu etkinin, düşük gelir düzeyindeki insanların evsel yaşam, beslenme ve sağlık erişimi gibi konularda daha dezavantajlı olmalarıyla açıklanabileceğini, ancak son sözü söyleyebilmek için bu konu üzerinde daha fazla çalışma yapılması gerektiğini söylüyor.
Kaynaklar:
1. https://www.who.int/airpollution/ambient/health-impacts/en
2. https://edition.cnn.com/2019/07/08/health/air-pollution-copd-lungs-study/index.html