15 Şubat: Dünya Çocukluk Çağı Kanserleri Günü
Dr. Özlem Aker
15 Şubat; Uluslarası Çocuk Kanserleri Günü olarak, toplumsal farkındalık yaratma amacıyla çeşitli etkinliklerle değerlendirilmektedir. Amaç; dünya kamuoyunun dikkatini çocuklarda kanser olgusuna çekmek, çocukluk çağı lösemileri ve diğer çocukluk çağı kanser türleri hakkında kamuoyunu bilinçlendirmek, ailelerde farkındalık yaratmak, deneyimleri paylaşmak, ortak çözüm yolları üretmek ve kansere yol açabilecek olası tehlikelere karşı gerekli uyarıları yapmaktır.
Erken tanı yöntemlerinin gelişmesi, çeşitlenmesi, erken tanı imkanlarına ulaşımın artması ve her geçen gün gelişen hedefe yönelik bireyselleşmiş tıp uygulamaları, hücresel tedaviler, immunoterapiler, kanserin türüne göre radyoterapi ,kemoterapi ve cerrahi tedavinin birlikte uygulanabildiği yaklaşımlar, kanserle mücadeleyi eskisinden daha avantajlı hale getirmektedir.
Bunların sonucunda 1970’li yılların ortasında kanser tanısı alan çocukların 5 yıllık sağ kalım oranı ortalama %58 iken günümüzde bu oran %85’e yükselmiştir. Bu oran bazı kanser türlerinde daha düşük, bazılarında daha yüksektir.
Dünyada ve Türkiye’de çocukluk çağı kanserleri arasında en yaygın olanı kan kanserleri yani lösemilerdir. Her ne kadar lösemi görülme sıklığı artmış olsa da güncel tedaviler ile uzun süreli yaşam oranı bazı çocukluk çağı lösemilerinde yüzde 90'lara kadar çıkmıştır.
Lösemi
ÇOCUKLUK KAN KANSERLERİNDE BEŞ YILLIK SAĞ KALIM ORANLARININ YILLAR İÇİNDEKİ ARTIŞI (İngiltere verisi-Kaynak 4)
Lösemi her zaman semptom vermeyebilir. Var olan semptomlar da çocukluk çağının başka bazı hastalıklarıyla karışabilir. Aşağıdaki bulguların varlığında ailelerin mutlaka bir çocuk hastalıkları uzmanıyla görüşmesi doğru olur:
- İştahsızlık, kilo kaybı
- Solukluk
- Kemik ağrıları
- Ateş
- Halsizlik
- Vücutta açıklanamayan morluklar
- Dişeti, burun kanamaları
- Yumru, lenf bezi şişliği
- Sıra dışı bir enfeksiyon, olması gerekenden uzun süren bir enfeksiyon
Kaynaklar:
- https://worldchildcancer.org/
- https://www.yalemedicine.org/conditions/leukemia-in-children
- https://www.losev.org.tr/v6/sayfa/losemi-nedir-31
- https://bloodcancer.org.uk/news/children-and-young-people-with-leukaemia-and-lymphoma-big-increases-to-survival-rates/