Nörodejeneratif Hastalıklarda İnflamasyonun (Yangı) Rolü

Alman Nörodejeneratif Hastalıklar Merkezi (DZNE) ve Bonn Üniversitesinde yapılan çalışma inflamasyonun, Alzheimer hastalığının (AH) da içinde olduğu nörodejeneratif beyin hastalıklarının ilerlemesini tetiklediğini ve nöronlarda (sinir hücreleri) Tau ve Amyloid beta (Aβ) proteinlerinin birikmesinde büyük rol oynadığını göstermiştir.

Tau, nöron mikrotübüllerini stabilize eden sağlıklı beyin fonksiyonunu sürdürmek için kritik öneme sahip bir proteindir. AH’de kimyasal olarak değişikliğe uğrayan Tau ve hücreden ayrılır birbirlerine yapışarak nöronlarda birikirler. Bu şekilde nöronların mekanik stabilitesi bozulur ve programlı hücre ölümü gerçekleşir. Aβ ise nöronlar arasında biriken, beyin hücreleri arasındaki iletişimi kesen bir proteindir.

DZNE’de yapılan çalışma Tau ve Aβ proteinlerinin neden değişime uğradığı konusunda bize yeni bilgiler sunmakta, santral sinir sisteminde meydana gelen inflamatuar süreçlerin başta Alzheimer olmak üzere nörodejeneratif hastalıkların patolojisini çözmemiz için yapbozun eksik parçasını tamamladığını düşündürmektedir.

Tüm inflamasyonlarda rol oynayan özel bir protein kompleksi NLRP3 santral sinir sistemi inflamasyonlarında da hiperfosforilasyona neden olan enzimleri etkileyerek Aβ ve Tau proteinlerinde kimyasal değişimler meydana gelmesini tetiklemektedir. Bu değişimler ile Tau ve Aβ birikimi meydana gelerek nöronların doğru çalışmasına engel olur.

Bu açıklama tanıya ve tedaviye bir adım daha yaklaşabileceğimiz için önemlidir. Şimdiye kadar hastalığın oluşumunda Aβ ve Tau proteinlerinin rolü ve süreçle bağlantıları net olmadığından geliştirilemeyen tedaviler için inflamatuar süreçlerin hastalığın oluşuma etkisinin ortaya konulmasıyla potansiyel bir hedef bulunmasını sağlayacaktır.

Gelecekteki araştırmalar NLRP3 inhibitörleri ya da inhibe edici yolları ve bunların tedavi potansiyelini değerlendirmek üzere olacaktır. Heyecan verici bir şekilde, NLRP3'ü doğrudan inhibe eden veya ilgili sinyal olaylarını dolaylı olarak inhibe eden bir dizi NLRP3 inhibitörü bulunmuş ve çalışmalara başlanmıştır.

https://www.nature.com/articles/s41577-019-0165-0