IVF'te Yeni Ufuk Kök Hücre (Augment)

Tain Rajani, üçlü ebeveynden yola çıkarak IVF yöntemiyle Mayıs başında Kanada'da dünyaya gelen ilk bebek. Çok sayıda IVF denemesine rağmen annenin gelişmemiş yumurtasından (stem cell/ kök hücre) elde edilen mitokondrinin gelişmiş yumurtasına ilave edilmesinden sonra babanın spermiyle döllenmesi, sonunda ceninin gelişmesi için gerekli enerji üretiminde sıkıntı olmadığından bu ailenin canlı çocuk sahibi olduğu öne sürülmektedir.

Mitokondrilerde taşınan DNA'nın yaşa bağlı olarak daha fazla mutasyona uğradığı eskiden beri bilinmektedir. Bu mutasyonlar embriyonun enerji üretimini bozarak birçok metabolik olayda ve hücre bölünmesinde negatif etki yaparak başlı başına infertilite nedeni olabilmektedir.

Dolayısı ile özellikle ileri yaş infertilitesinde daha genç bir bireyden alınacak mitokondrilerin fertilize yumurtaya aktarımının bu grup infertil hastalarda önemli başarı sağlayabileceği düşünülmektedir.

Günümüzde, çalışan kadınların kariyer planlarının ön plana çıkması ile özellikle sanayi toplumlarında gebelik yaşlarının yükselmesi fertilite etkenlerinde bir faktör olarak ön plana çıkmıştır. Sitoplazmik transfer, mitokondriyal genom tarafından aktarılan hastalıkların önlenmesi amacı ile tasarlanmıştır.

Yöntem kısaca, bebeklerin oluşumunda mitokondrilerin doğal kaynağı olan yumurta hücresini sağlayan annenin mitokondriyal genlerinde hastalık yapıcı bir değişim bulunması durumunda, sağlıklı mitokondrinin içinde bulunacağı hücre sitoplazmasının başka bir kadından sağlanarak tüp bebek yönteminin uygulanmasını içerir.

AUGMENT tekniği avantajı mitokondriyal genlerin de anne yumurtalığından alınan kök hücreden sağlanması nedeni ile anneye ait olmasıdır.

Her ne kadar bu yöntemle elde edilen 8 gebelik halen sürmekte ise de bu yöntemin henüz bilim adamlarının şüpheci eleştirileri altında olduğunu unutmayalım.

FDA de bu yöntemin resmi olarak onaylanabilmesi için daha çok sayıda deneye gereksinim duyduğu görüşünde. Yalnızca anneden gelen, hücrenin enerji üretiminde rol alan, nüve dişi DNA "mitokondri" hatalarına bağlı hastalık taşıyanların, sağlıklı bebek sahibi olmalarını sağlayan üç ebeveynli emriyo yöntemini ve bu vakada kullanılan yöntemin farkını Prof.Dr. Ajlan Tükün'ün ebulten.duzen.com.tr adresinde yer alan yazısında bulabilirsiniz.

Kaynaklar

• o.canada.com/health/fertility-treatment-that-seeksto-extend-womens-child-bearing-years-raises-debateREUTERS/Kacper Pempel]

• time.com/3849127/baby-stem-cells-augment-ivf/