Hıdrellez

UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'nde yer alan hıdrellez bahar bayramı Orta Asya kültürü (Şamanizm), eski Anadolu kültürü (bolluk-bereket törenleri, ölümsüzlük), İslâm kültürü (Hızır İlyas motifi) ve Ortak Balkan Kültürü ile beslenmiş şenliktir. Eskiden Ruz-i Hızır denilen bugüne Hızır-İlyas günü  de denir.

Hıdrellez, Hızır ve İlyas’ın birleştiği günü ifade eder Hıdrellez, doğayla barışık olma ve onlardan yararlanma dileğine dayanır. Yaratılış ve türeyişe, yeniden doğuş ve doğanın canlandırma inancına ait inanma ve pratikleri vardır.Hıdrellez, Türk kültüründe baharı, yaşama sevincini, su ve kutsal arınmayı, yenilenmeyi, uyanan doğa ile birlikte bolluk-bereketi simgeleyen anlam ve ögelerle yüklüdür.

Hıdrellez ateşi, ritüelin başlamasında önemlidir. Ateş kültü pek çok uygarlıkta aydınlık, kötülükten arınma, temizleyicilik ve bereket - bolluk sembolüdür. Aynı zamanda yakılan büyük ateş toprağın ısınıp uyanması simgesidirHıdrellez ateşinden atlama, günahlardan arınmadır. Ateş; evreni canlandıran güneşin dünyadaki uzantısıdır. Hıdrellez ateşi, ritüelin başlamasında önemlidir.

Hıdrellez gelenekleri arasında en yaygın olanı gül ağacı altına dilek dilemektir.aydınlanmanın evrensel sembolüdür Gül Güller eskiden beri sevgi ve güzelliğin sembolü olmuştur. Hızır ve İlyas’ın buluştuğu 6 Mayıs hıdrellez’de de buluşmanın Gül Ağacı altında gerçekleştiği rivayet olunur.

Hıdrellez, takvime bağlı bir kültür veya folklor olayı olarak toplumu, belli değerler üzerinde birleştirir.

İster gül ağacına asın, ister gül ağacının altına gömün, isterseniz de akan suya ya da denize atın... Dileğinizi dilerken sadece "bereket ve güzellik" sembollerini hatırlayın ve ona göre içinizden geldiği gibi davranın.

Hıdrellez bizim kültürümüz,doğa sevgisinin, inancın ve umudun sembolüdür. 

Kaynak:

http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/erman_artun_turk_halk_kulturunde_hidrellez.pdf